ارگونومی بر همه ما تأثیر می گذارد ، چه متوجه آن باشیم چه نباشیم. این مقاله را برای آشنایی با تعریف، حوزه‌ عملکرد و کاربردهای ارگونومی ، به همراه بیان چگونگی تأثیر علم ارگونومی بر دنیای ما در محل کار، خانه و هر جایی در زندگی روزمره ، آماده کرده ایم.

معرفی ارگونومی:

چه یک متخصص ارگونومی باشید و چه در این زمینه تازه کار باشید، به دست آوردن دیدی کلی از چیستی ارگونومی و نحوه اعمال اصول اساسی آن مفید است.به شکل حداقلی، خواهید توانست توضیح دهید که ارگونومی در یک محیط اجتماعی چیست. در بهترین حالت، متوجه خواهید شد که حوزه ارگونومی چقدر بر دنیای شما در محل کار، خانه و مکان‌های بین آن تأثیر می‌گذارد و در راستای ارتقاء آن تلاش میکنید.

تعریف ارگونومی

طبق تعریف انجمن بین المللی ارگونومی، تعریف ارگونومی به شرح زیر است:

ارگونومی ( یا عوامل انسانی ) روشی علمی است که به درک تعاملات بین انسان‌ها و سایر عناصر یک سیستم مربوط می‌شود، و حرفه‌ای است که اصول ، ایده ها ، داده‌ها و روش‌ها را برای طراحی به منظور بهینه‌سازی رفاه انسان و بهبود کارایی کلی سیستم به کار می‌گیرد.

واژه ارگونومی از کلمه یونانی "ergon" به معنای کار و "nomos" به معنای قانون گرفته شده است. این حوزه اساساً "قوانین کار" یا "علم کار" است. طراحی ارگونومیک خوب ناسازگاری های بین کار و کارگر را برطرف می کند و محیط کار بهینه را برای افراد فراهم می کند.

ارگونومی از رشته های زیادی برای بهینه سازی تعامل بین محیط کار و کارگر استفاده می کند.

برخی از رشته هایی که در حوزه اگونومی به کار گرفته می شوند شامل این موارد هستن:

آنتروپومتری

بیومکانیک

مهندسی مکانیک

مهندسی صنایع

طراحی صنعتی

طراحی اطلاعات

حرکت شناسی

فیزیولوژی

روانشناسی

حوزه های تخصصی ارگونومی

طبق اعلام انجمن بین المللی ارگونومی، سه حوزه گسترده برای فعالیت ارگونومی وجود دارد:  فیزیکی، شناختی و سازمانی.

ارگونومی فیزیکی

از آنجا که ارگونومی فیزیکی با فعالیت های بدنی انسانی سر و کار دارد ، این بخش از ارگونومی به خصوصیات آناتومیکی، آنتروپومتری، فیزیولوژیکی و بیومکانیکی انسان مربوط می شود.

این حوزه ، بخشی از ارگونومی است که ما در محل کار بیشتر به آن توجه می کنیم و در دسترس ترین اطلاعاتی که در قالب ارگونومی وجود دارد مربوط به همین بخش است.

ارگونومی محل کار

علم ایجاد تناسب شرایط محیط کار و نیازهای شغلی با توانمندی های جمعیت شاغل ، ارگونومی محل کار نام دارد. ارگونومی یک رویکرد یا راه حل برای مقابله با پاره ای از مشکلات است که از جمله آنها می توان به اختلالات اسکلتی - عضلانی مرتبط با کار اشاره کرد.

در اصل ، ارگونومی محل کار در واقع راهکار ایجاد یک محل کار بهتر است. هنگامی که مشاغل به گونه ای طراحی می شوند که با توانایی های افراد مطابقت داشته باشند، منجر به کار بهتر و تجربه بهتر برای فردی که آن را انجام می دهد، می شود.

با این دید ، ارگونومی در چند جبهه ارزش ایجاد می کند. این تخصص هم برای حفظ سلامت کارکنان و هم برای افزایش بهره وری مشاغل لازم است.

مزایای ارگونومی

کاهش هزینه ها

افزایش بهره وری

بهبود کیفیت محصول نهایی

بهبود تعامل کارکنان

خلق فرهنگ ایمنی سازمانی

ارگونومی به طور سیستماتیک فرایند هایی را پیگیری میکند تا خطرات را شناسایی کرده و اقدامات کنترلی مهندسی و مدیریتی را برای کاهش کمّی عوامل خطر به کار می گیرد.

فرآیند های ارگونومی

ارزیابی ریسک: انجام یک ارزیابی مناسب ، یک عنصر اساسی در فرآیند های ارگونومی است. تلاش‌های بهبود ارگونومیکی شما بدون اینکه بتوانید به‌طور مؤثری فعالیت ‌های محل کارتان را از نظر عوامل خطرزای اختلالات اسکلتی- عضلانی (MSD) ارزیابی کنید، هرگز نتیجه نخواهند داد.

بهبود برنامه: هدف اصلی فرآیند ارگونومی ایجاد تغییراتی در محل کار شما است که خطر را کاهش دهد. ایجاد تغییرات در مقیاسی قابل قبول مستلزم برنامه ریزی دقیقی است که شامل اولویت بندی مشاغل برای بهبود، شناسایی ایده های بهبود موثر و توجیه هزینه پروژه های بهبود است.

اندازه گیری پیشرفت: اندازه گیری جزء مهمی از هر نوع فرآیند بهبود مستمر موفق است. برنامه های عظیم بهبود ارگونومی ، به طور مداوم با استفاده از شاخص های پیشروی و عقب ماندگی اندازه گیری می شوند.

روش‌های مقیاس گذاری: با ایجاد مجموعه‌ای از ابزارهای مشترک برای آموزش نیروی کار، ارزیابی ریسک، برنامه‌ریزی بهبود، اندازه‌گیری پیشرفت، و طراحی فرآیندهای کاری جدید، می‌توانید بهترین شیوه‌های ارگونومی را در سراسر سازمان خود اجرا کنید.

ارگونومی شناختی

ارگونومی شناختی به فرآیندهای ذهنی مانند ادراک، حافظه، استدلال و پاسخ های حرکتی مربوط می شود، و از این رو شاخص است که بر تعامل بین انسان ها و سایر عناصر یک سیستم تأثیر می گذارد.

مواردی که ذیل ارگونومی شناختی بررسی میشوند ، شامل موارد زیر هستند:

آموزش

استرس کاری

تصمیم گیری

حجم کار ذهنی

عملکرد ماهرانه

تعامل انسان و کامپیوتر

اعتماد پذیری قابلیت های انسانی

ارگونومی سازمانی

ارگونومی سازمانی به بهینه‌سازی سیستم‌های فنی-اجتماعی شامل ساختار، سیاست‌ و فرآیندهای سازمانی مربوط می‌شود.

موضوعات زیر ، از جمله موارد مرتبط با ارگونومی سازمانی به حساب می آیند:

ارتباط

مدیریت منابع کارکنان

طراحی مراحل کار

طراحی زمان های کاری

کار گروهی

طراحی امور مشارکتی

ارگونومی اجتماعی

کار تعاونی

الگو های کاری جدید

سازمان های مجازی

دورکاری

مدیریت کیفیت

کاربردهای ارگونومی

ارگونومی تقریبا در تمام زمینه ها کاربرد دارد و کتاب‌های زیادی هم در این زمینه نوشته شده است، بنابراین سعی نکرده ایم همه آنها را با جزئیات در این مقاله پوشش دهیم.

اما این را در نظر بگیرید.

تعریف کار عبارت است از «فعالیتی که شامل تلاش ذهنی یا فیزیکی است که به منظور دستیابی به یک هدف یا نتیجه انجام می شود».

به نظر می رسد این تعریف تقریباً هر کاری که ما انجام می دهیم را شامل میشود. وقتی در نظر می گیریم که ارگونومی در مورد طراحی محیط کار برای بهینه سازی سلامت انسان و عملکرد کلی سیستم است، متوجه می شویم که ارگونومی نقشی کلیدی در زندگی ما ایفا میکند است. خواه در محل کار، خانه و هر جایی غیر از آن.